Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher














Onlineprojekt Gefallenendenkmäler - von Ahnenforschern für Ahnenforscher

 

 


 

 

Berlin-Spandau – Siemensstadt ( H – J )

PLZ 13629

Das Siemens-Ehrenmal wurde für die 2.989 im 1. Weltkrieg auf dem "Felde der Ehre" gebliebenen Siemens-Beschäftigten gestaltet.

Das Ehrenmal befindet sich an der Nonnendammallee, Ecke Rohrdamm, auf dem südöstlichen Vorplatzbereich des Verwaltungsgebäudes der Siemens AG.

Die fast ebenmäßig angeordnete Anlage des Siemens-Ehrenmals besteht aus einer abgesenkten, 24 x 28 m großen Platzfläche aus Granit, die eine niedrige Umfriedung aus Muschelkalkstein mit Hintermauerungssteinen begrenzt. Der tiefer gelegene Gedenkplatz selbst ist über sechs Stufen von der Nonnendammallee aus zugänglich. An drei der vier Innenseiten steht von links beginnend:
"IM WELTKRIEG 1914-18 LIESSEN IHR LEBEN FÜR DAS VATERLAND 2989 KAMERADEN AUS DEN SIEMENSWERKEN / IHRE NAMEN SIND HIER VEREWIGT"

Auf insgesamt 118 aneinander gereihten, gusseisernen Tafeln sind in erhöhten Großbuchstaben alphabetisch geordnet 2.989 Namen und die zugehörigen Todesdaten bzw. nur das Todesjahr aufgeführt. Auf der Platzmitte liegt auf einer niedrigen, 2,2 x 3,3 m großen sarkophagähnlichen Muschelkalkplatte ein mittelalterlich gestaltetes Bronzeschwert. Die Plattenwände tragen die Umschrift:
"DEN UNVERGESSENEN KAMERADEN DIE IM WELTKRIEG DEN HELDENTOD STARBEN / DAS HAUS SIEMENS"

Am südwestlichen Rand der Umfriedung erhebt sich eine 16 m hohe rechteckige Stele aus Muschelkalkstein. Auf ihrer Vorderseite ist in Flachrelief die Jahreszahl "1914", ein Eichenblatt, sowie die Jahreszahl "1918" und darunter ein Eisernes Kreuz gearbeitet. Die Pfeilerspitze schmückt ein aus Bronze getriebener 2,43 m hoher Adler mit einer Flügelspannweite von 3,30 m.

weitere Namen

A  B  C - E  F - G  K  L  M  N - Q  R  S - Sch  Se - Sz  T - V  W - Z 

Inschriften:

An einer der Wandtafeln:
IM WELTKRIEG 1914-18 LIESSEN IHR LEBEN FÜR DAS VATERLAND 2989 KAMERADEN AUS DEN SIEMENSWERKEN / IHRE NAMEN SIND HIER VEREWIGT

An den Plattenwänden der großen Muschelkalkplatte in der Mitte der Anlage:
DEN UNVERGESSENEN KAMERADEN DIE IM WELTKRIEG DEN HELDENTOD STARBEN / DAS HAUS SIEMENS

An der Großen Säule mit dem Adler steht untereinander:
1914
Eichenlaub
1918

Namen der Gefallenen:

1. Weltkrieg

Name

Vorname

Todesdatum & Ort

Bemerkungen

HAAKE

Hans

01.10.1918

Tafel 104

HAARSTRICK

Hermann

22.10.1914

Tafel 7

HAAS

Eugen

30.07.1915

Tafel 32

HAAS

Joh. Stephan

18.07.1917

Tafel 86

HAAS

Max

03.08.1918

Tafel 104

HAAS

Michael

16.02.1915

Tafel 32

HAASE

Johann

13.10.1917

Tafel 86

HABERMANN

Otto

03.05.1916

Tafel 63

HABERMANN

Paul

24.10.1918

Tafel 104

HABICHDOBINGER

Georg

20.07.1917

Tafel 86

HACH

Otto

26.08.1914

Tafel 7

HACKEBEIL

Otto

25.10.1916

Tafel 64

HACKER

Konrad

14.09.1916

Tafel 64

HACKER

Robert

04.11.1915

Tafel 32

HACKER

Walter

??.07.1917

Tafel 86

HACKER

Wilhelm

24.09.1916

Tafel 64

HADERLAIN

Karl

03.09.1918

Tafel 104

HADERSBECK

Josef

14.05.1916

Tafel 64

HÄDICKE

Erich

30.11.1915

Tafel 32

HADWIGER

Hans

26.04.1917

Tafel 87

HAENELT

August

28.06.1917

Tafel 87

HAENISCH

Walter

??.03.1915

Tafel 33

HÄFFNER

Friedrich

27.02.1915

Tafel 32

HAFNER

Adolf

26.05.1917

Tafel 87

HAFNER

Heinrich

??.??.1915

Tafel 32

HÄFNER

Adolf

21.08.1915

Tafel 32

HÄFNER

Hilmar

10.10.1917

Tafel 87

HAGEN

Julius

30.06.1915

Tafel 32

HAGER

Gottfried

25.08.1914

Tafel 7

HAGNER

Karl

14.03.1916

Tafel 64

HAHN

Alfred

03.06.1918

Tafel 104

HAHN

Johannes

30.04.1917

Tafel 87

HAHN

Kurt

05.05.1918

Tafel 104

HAHN

Paul

12.08.1917

Tafel 87

HAHN

Willi

Verm. 1916

Tafel 64

HALBRITTER

Xaver

10.06.1917

Tafel 87

HAMANE

Max

19.05.1918

Tafel 104

HAMANN

Erich

09.11.1915

Tafel 33

HAMANN

Wilhelm

26.10.1914

Tafel 7

HAMMER

Wilhelm

09.05.1915

Tafel 33

HAMPEL

Paul

11.03.1917

Tafel 87

HANNE

Otto

04.10.1918

Tafel 104

HANS

Walter

23.05.1916

Tafel 64

HÄNSELER

Bernhard

13.10.1917

Tafel 87

HANZ

Richard

14.04.1917

Tafel 87

HARDER

Max

29.10.1914

Tafel 7

HÄRING

Karl

07.10.1915

Tafel 33

HARMUTH

Paul

20.09.1917

Tafel 87

HARRE

Heinrich

20.06.1917

Tafel 87

HÄRTEL

Oskar

Verm. 1914

Tafel 7

HÄRTL

Franz

09.10.1914

Tafel 7

HÄRTL

Max

12.03.1916

Tafel 64

HARTMANN

Ernst

17.05.1918

Tafel 104

HARTMANN

Friedrich

??.08.1918

Tafel 104

HARTMANN

Kurt

05.10.1915

Tafel 33

HARTMANN

Michael

20.10.1914

Tafel 7

HARTMANN

Paul

??.09.1915

Tafel 33

HARTMANN

Willy

Verm. 1914

Tafel 7

HARTUNG

Wilhelm

07.12.1917

Tafel 87

HARTWIG

Paul

30.03.1917

Tafel 87

HARWARD

Johann

09.07.1915

Tafel 33

HASCH

Xaver

13.11.1914

Tafel 7

HASS

Gustav

01.09.1915

Tafel 33

HASSE

Karl

27.10.1915

Tafel 33

HASSELBERG

Wilhelm

30.09.1915

Tafel 33

HASSLAUER

Georg

27.06.1918

Tafel 104

HASSLER

Andreas

09.08.1915

Tafel 33

HASUBSKI

Paul

30.05.1915

Tafel 33

HAUFFE

Fritz

01.02.1918

Tafel 104

HAUG

Eduard

11.06.1915

Tafel 33

HAUMANN

Thomas

02.09.1915

Tafel 33

HAUPT

Emil

03.08.1916

Tafel 64

HAUPT

Emil

??.??.1915

Tafel 33

HAUPT

Willi

21.07.1915

Tafel 33

HÄUSIG

Adolf

21.03.1918

Tafel 104

HEBENSTREIT

Walter

05.05.1917

Tafel 87

HECK

Karl

18.02.1916

Tafel 64

HEESE

Paul

06.09.1918

Tafel 104

HEGENAUER

Michael

??.11.1914

Tafel 7

HEIDEBRECK

Albert

14.07.1916

Tafel 64

HEIDEKRÜGER

Lorenz

22.11.1914

Tafel 7

HEIDEN

Erich

Verm. 1914

Tafel 7

HEIDERICH

Heinrich

19.10.1915

Tafel 33

HEIDERICH

Karl

15.08.1915

Tafel 33

HEIER

Otto

11.12.1914

Tafel 7

HEIER

Otto

Verm. 1918

Tafel 104

HEILMANN

Karl

16.03.1916

Tafel 64

HEIMANN

Paul

30.07.1915

Tafel 33

HEIN

Arthur

15.08.1915

Tafel 33

HEINE

Friedrich

27.09.1915

Tafel 33

HEINE

Kurt

??.??.1914

Tafel 7

HEINLEIN

Johann

01.10.1918

Tafel 104

HEINRICH

Paul

Verm. 1914

Tafel 8

HEINRICH

Paul

20.11.1914

Tafel 7

HEINRITZ

Carl

22.10.1914

Tafel 8

HEINZE

Ernst

Verm. 1918

Tafel 104

HEINZE

Fritz

13.10.1915

Tafel 33

HEINZMANN

Wilhelm

??.01.1915

Tafel 33

HEIRATH

Josef

03.03.1916

Tafel 64

HEISE

Julius

??.??.1915

Tafel 33

HELBIG

Albert

??.09.1914

Tafel 8

HELLER

Walter

03.11.1915

Tafel 33

HELLERUNG

Walter

12.04.1915

Tafel 33

HELLWIG

Hans

20.03.1915

Tafel 34

HEMM

Fritz

25.11.1916

Tafel 64

HENKE

Albert

20.03.1917

Tafel 87

HENKE

Gerhard

06.05.1917

Tafel 87

HENKEL

Carl

22.08.1917

Tafel 87

HENKEL

Erich

10.07.1917

Tafel 87

HENKEL

Max

28.09.1918

Tafel 104

HENKEL

Wilhelm

15.12.1914

Tafel 8

HENNIG

Otto

Verm. 1914

Tafel 8

HENNIG

Richard

07.12.1916

Tafel 64

HENNIG

Walter

22.02.1915

Tafel 34

HENNIG

Wilhelm

25.10.1918

Tafel 104

HENNING

Johann

23.07.1916

Tafel 64

HENSCHKE

Arthur

01.04.1916

Tafel 64

HENSEL

Bruno

??.??.1917

Tafel 87

HENSELER

Bernhard

13.10.1917

Tafel 87

HENSLE

Eugen

??.??.1917

Tafel 87

HENZE

Alfred

21.08.1915

Tafel 34

HENZE

Georg

18.10.1917

Tafel 87

HEPPNER

Otto

26.06.1916

Tafel 64

HEPTNER

Hugo

08.09.1914

Tafel 8

HERBST

Georg

Verm. 1916

Tafel 64

HERBST

Peter

30.11.1916

Tafel 64

HERDINA

Josef

09.12.1914

Tafel 8

HERDTFELDER

Konrad

03.06.1917

Tafel 87

HERGENRÖTHER

Leo

16.10.1915

Tafel 34

HERING

Michael

28.02.1915

Tafel 34

HERMANN

Bruno

Verm. 1917

Tafel 87

HERMANN

Fritz

24.08.1917

Tafel 87

HERMANN

Joh.

02.07.1917

Tafel 88

HERON

Johann

15.12.1914

Tafel 8

HERR

Carl

14.09.1916

Tafel 64

HERRMANN

Ernst

18.07.1915

Tafel 34

HERRMANN

Ernst

??.??.1918

Tafel 104

HERRMANN

Paul

02.11.1914

Tafel 8

HERRMANNSDÖRFER

P.

01.09.1914

Tafel 8

HERTEL

Erhardt

16.09.1915

Tafel 34

HERTEL

Ernst

18.07.1915

Tafel 34

HERTEL

Hans

05.10.1914

Tafel 8

HERTEL

Hans

??.10.1915

Tafel 34

HERTRICH

Walter

??.??.1915

Tafel 34

HERZER

Alwin

25.10.1914

Tafel 8

HERZMONEIT

Paul

??.??.1914

Tafel 8

HERZOG

Karl

08.12.1915

Tafel 34

HESSE

Heinrich

16.10.1914

Tafel 8

HESSELBACH

K.

30.10.1916

Tafel 64

HETTWER

Hans

04.09.1915

Tafel 34

HEUBACH

Edmund

02.04.1916

Tafel 64

HEUBACH

Hermann

18.05.1915

Tafel 34

HEUBLEIN

Edwin

18.10.1915

Tafel 34

HEUBLEIN

Max

03.04.1918

Tafel 104

HEUER

Rudolf

21.02.1916

Tafel 64

HEUER

Willi

21.06.1916

Tafel 64

HEY

Otto

26.07.1915

Tafel 34

HEYDER

Friedrich

02.10.1914

Tafel 8

HEYDER

Johann

24.10.1918

Tafel 104

HEYNE

Joh.

23.05.1916

Tafel 64

HIEFINGER

Ludwig

15.08.1914

Tafel 8

HILBERT

Franz

??.11.1914

Tafel 8

HILDEBRAND

Karl

25.08.1917

Tafel 117

HILF

Matthäus

11.10.1916

Tafel 65

HILLE

Paul

12.04.1916

Tafel 65

HILLERT

Ernst

04.10.1914

Tafel 8

HIMSL

Johann

01.06.1918

Tafel 105

HINDELMEYER

Richard

10.10.1915

Tafel 34

HINKELMANN

Friedrich

20.12.1914

Tafel 8

HINKELMANN

Fritz

29.03.1917

Tafel 88

HINNEBURG

Otto

??.??.1915

Tafel 34

HINTZE

Johann

06.10.1914

Tafel 8

HINZE

Karl

24.12.1914

Tafel 8

HINZE

Wilhelm

09.07.1917

Tafel 88

HIRSCH

Anton

07.11.1914

Tafel 8

HIRSCH

Wilhelm

??.??.1918

Tafel 105

HIRT

Friedrich

13.08.1916

Tafel 65

HIRTHE

Georg

23.12.1914

Tafel 8

HIRTHE

Paul

??.??.1917

Tafel 88

HITSCHKE

Karl

06.07.1915

Tafel 34

HITZIGRATH

Hans

20.07.1915

Tafel 117

HIYER

Karl

25.10.1917

Tafel 88

HOCH

Albrecht

09.03.1918

Tafel 105

HOCH

Georg

??.??.1918

Tafel 105

HOCH

Rudolf

Verm. 1918

Tafel 105

HOCHSTETTER

M.

29.09.1917

Tafel 88

HOERNER

Hermann

17.07.1917

Tafel 88

HOFFMANN

Alfred

07.02.1916

Tafel 65

HOFFMANN

Emil

15.01.1915

Tafel 34

HOFFMANN

Konrad

26.07.1917

Tafel 88

HOFFMANN

Paul

11.05.1917

Tafel 117

HOFFMANN

Robert

25.04.1917

Tafel 88

HOFFMANN

Simon

27.09.1916

Tafel 65

HOFFMANN

Willi

09.11.1915

Tafel 34

HOFFMEISTER

Heinrich

22.05.1918

Tafel 105

HÖFLER

Peter

29.06.1916

Tafel 65

HOFMANN

Albert

09.10.1914

Tafel 8

HOFMANN

Ferdinand

19.07.1916

Tafel 65

HOFMANN

Friedrich

08.10.1916

Tafel 65

HOFMANN

Georg

01.11.1914

Tafel 8

HOFMANN

Josef

16.12.1914

Tafel 8

HOFMANN

Paul

??.??.1918

Tafel 105

HOHENBERGER

A.

04.04.1916

Tafel 65

HOHENHAUS

Wilhelm

10.01.1915

Tafel 34

HOHENSTERN

Willi

20.10.1916

Tafel 65

HOHL

Georg

12.??.1916

Tafel 65

HOHLFELD

Hans

23.10.1916

Tafel 65

HOHMANN

Anton

20.01.1917

Tafel 88

HOHMEYER

Wilhelm

05.04.1918

Tafel 105

HÖHNE

Paul

??.06.1915

Tafel 34

HOLLEDERER

Ulrich

04.10.1914

Tafel 9

HOLMBERG

Adolf

29.07.1916

Tafel 65

HOLST

Wilhelm

18.07.1915

Tafel 34

HOLZ

August

10.11.1914

Tafel 9

HOLZAMMER

Joh.

01.07.1916

Tafel 65

HOLZENDORF

Ferdinand

24.10.1915

Tafel 34

HOLZINGER

Rudolf

02.09.1914

Tafel 9

HOLZMANN

Georg

08.05.1918

Tafel 105

HOLZMÜLLER

Ulrich

08.01.1915

Tafel 34

HOMMES

Willi

09.10.1917

Tafel 88

HONKE

Alois

??.03.1915

Tafel 34

HOPF

Georg

21.05.1915

Tafel 35

HÖPPNER

Paul

17.07.1915

Tafel 35

HOPPSTOCK

Erich

26.09.1917

Tafel 88

HÖRAUF

Albert

19.04.1918

Tafel 105

HÖRGER

Georg

16.11.1914

Tafel 9

HORMES

Georg

29.11.1916

Tafel 65

HORN

Arthur

01.11.1914

Tafel 9

HORN

Karl

29.03.1918

Tafel 105

HORN

Wilhelm

19.03.1917

Tafel 88

HORN

Wilhelm

11.08.1915

Tafel 35

HÖRNDLEIN

Paul

23.12.1915

Tafel 35

HORNIG

Fritz

15.07.1915

Tafel 117

HORST

Otto

26.12.1914

Tafel 9

HOSCH

Theodor

12.05.1917

Tafel 88

HOSENFELDER

Arthur

12.09.1918

Tafel 105

HÖSL

Franz

23.07.1918

Tafel 105

HÖSL

Josef

04.04.1918

Tafel 105

HOTTENROTH

Paul

17.09.1915

Tafel 35

HUB

Robert

12.05.1915

Tafel 35

HUBER

Johann

19.09.1917

Tafel 88

HUBER

Johann

01.10.1915

Tafel 35

HÜBNER

Adolf

06.10.1916

Tafel 65

HÜBNER

Alexander

30.08.1914

Tafel 9

HÜBSCHMANN

Kurt

??.??.1915

Tafel 35

HUEBER

Alfred

09.05.1915

Tafel 35

HUITH

Johannes

29.09.1915

Tafel 35

HUMMELT

Philipp

10.08.1914

Tafel 9

HUMMRICH

Karl

05.08.1917

Tafel 88

HURZING

Julius

18.02.1916

Tafel 65

HYDER

Johann

24.10.1918

Tafel 105

IHDEN

Berthold

16.07.1915

Tafel 35

IHLE

Karl

01.10.1916

Tafel 65

IHMIG

Adolf

07.11.1914

Tafel 9

ISAAK

Karl

16.08.1915

Tafel 35

ISERT

Ferdinand

21.10.1914

Tafel 9

JACOBI

Curt

03.07.1915

Tafel 35

JACOBI

Ernst

13.07.1916

Tafel 65

JACOBI

Franz

29.08.1914

Tafel 9

JACOBI

Max

Verm. 1915

Tafel 35

JAENICKE

Ludwig

31.10.1915

Tafel 35

JAENICKEN

Gustav

28.05.1915

Tafel 35

JÄGER

Paul

28.08.1916

Tafel 65

JAHN

Rudolf

05.06.1915

Tafel 35

JAHN

Wilhelm

22.10.1914

Tafel 9

JAHNKE

Franz

??.??.1917

Tafel 88

JAKOB

Adolf

22.10.1914

Tafel 9

JAKOB

August

26.05.1915

Tafel 35

JAKUBOWSKI

Kasimir

13.11.1916

Tafel 65

JAKUBOWSKI

Wlad.

05.05.1915

Tafel 35

JANATA

Franz

Verm. 1916

Tafel 65

JANDER

Albert

17.10.1914

Tafel 9

JANIAK

Anton

13.09.1915

Tafel 35

JÄNICH

Reinhold

??.07.1915

Tafel 35

JANIESCH

Karl

09.09.1914

Tafel 9

JANOCHA

August

16.06.1916

Tafel 65

JANOWSKI

Bruno

04.09.1916

Tafel 65

JANTZE

Heinrich

23.08.1915

Tafel 35

JARZEMBOWSKI

H.

Verm. 1916

Tafel 65

JÄSCHKE

Karl

Verm. 1914

Tafel 9

JENKE

Karl

03.10.1914

Tafel 9

JENTE

Otto

24.05.1915

Tafel 35

JERTZ

Joh. Josef

02.04.1918

Tafel 105

JESCHONNEK

Erich

19.09.1916

Tafel 65

JOEST

Franz

18.10.1916

Tafel 66

JOHN

Hermann

??.06.1917

Tafel 88

JOHN

Paul

10.05.1915

Tafel 35

JÖHNKE

John

03.05.1916

Tafel 66

JONCZYK

Franz

30.06.1915

Tafel 35

JORDAN

Georg

24.10.1914

Tafel 9

JORKOWITZ

Johann

09.10.1914

Tafel 9

JÖRN

Walter

25.07.1918

Tafel 105

JTTNER

Wilhelm

07.11.1917

Tafel 88

JUHNKE

Franz

27.12.1916

Tafel 66

JÜNEMANN

Karl

20.10.1915

Tafel 35

JUNG

Karl

08.08.1917

Tafel 88

JUNGNICKEL

Herb.

Verm. 1916

Tafel 66

JÜRGENS

Emil

09.04.1916

Tafel 66

JURTH

Erwin

03.11.1916

Tafel 66

JUSEPEITIS

Fritz

09.05.1916

Tafel 66

JUST

Alfred

09.11.1914

Tafel 9

JUST

Erich

18.05.1918

Tafel 105

Datum der Abschrift: 22.05.2011

Beitrag von: Rolf Witt
Foto © 2011 Rolf Witt

 

Fragen und Kommentare zu dieser Webseite bitte an:  webmaster@denkmalprojekt.org.
Copyright © 2003-2012 Thilo C. Agthe.  All rights reserved. Alle Rechte vorbehalten