PLZ 23909
53°41′52.66″N, 10°45′26.75″
Ehrenfriedhof im Stadtteil St. Georgsberg.
Neben dem zivilen Bergfriedhof befindet sich der rund 2.800 m² große Militärfriedhof (Garnisonsfriedhof).
In der zentralen Anlage steht ein Hochkreuz aus Granit, fünf Granitstelen tragen die Namen von Soldaten und Zivilisten aus beiden Weltkriegen.
Eine Stele erinnert an die Opfer der Vertriebenen.
Einzelgedenken mit Grabsteinen.
Inschriften:
1914 1918
(Namen)
1939 1945
(Namen)
Namen der Gefallenen bzw. Opfer:
1. Weltkrieg
Dienstgrad | Name | Vorname | Geburtsdatum & Ort | Todesdatum & Ort |
---|---|---|---|---|
Vizefeldwebel | BRANDENBURG | Franz | 11.04.1890 Bilstein |
04.02.1919 - 08.02.1919 |
BRANDT | Josef | |||
EHLEMANN | Louis | |||
Fahrer | FAELTEN | Paul Franz Friedrich | Ballewick | 07.12.1918 - 10.12.1918 |
FISCHER | Hans | |||
Sergeant | GETSCHKE | Friedrich Karl | Lübmannsdorf | 13.12.1918 - 17.12.1918 |
Jäger | HAACK | W. J. H. | Burg/Fehmarn | 20.02.1917 - 24.02.1917 |
Oberjäger | HEHR | Karl | Abussbach | 07.07.1818 - 11.07.1918 |
Leutnant | HOFFMANN | Walter | 23.10.1918 - 28.10.1918 Hamburg |
|
Zahlmeister | KAHNELS | Paul | 25.09.1897 | 17.12.1918 - 23.12.1918 |
LEMKUHL | Heinrich | |||
Vizefeldwebel | MARINGER | Otto | 18.10.1893 Wallersheim | 04.02.1919 - 08.02.1919 |
Jäger | MEYER | Paul | Sahms | 05.03.1918 - 07.03.1918 |
Jäger | NOWACK | Karl Friedrich | Flensburg | 25.12.1918 - 28.12.1918 |
Fahnenjunker | ROHWEDDER | H. | 19.10.1895 | 09.11.1914 |
SCHAEFER | Fritz | |||
Gefreiter | SCHEIDLING | Walter | 14.08.1896 | 14.10.1916 - 18.12.1916 Feldlazarett |
Landsturmmann | STEFFEN | Walter Albert | Kiel | 16.01.1918 |
STEINEBACH | ||||
Oberstleutnant | WEBER | Theodor von | 06.07.1870 | 05.03.1920 - 10.03.1920 |
2. Weltkrieg
Dienstgrad | Name | Vorname | Geburtsdatum & Ort | Todesdatum & Ort | Bemerkungen |
---|---|---|---|---|---|
AHRENS | Günther | ||||
Unteroffizier | ALBRECHT | Günther | 20.10.1919 | 01.05.1945 Brunstorf |
|
Gefreiter | ALLMANN | Otto | 19.01.1926 Scherfede |
06.10.1945 - 10.10.1945 | Name: ALTMANN |
Obergefreiter | APSCHENIEKS | Jänis | 16.02.1916 Wahka |
30.08.1945 - 01.09.1945 | |
Gefreiter | AUDE | Otto | 03.11.1901 | 28.05.1945 - 29.05.1945 | |
Schütze | BÄCKER | Alexander | 28.02.1927 Petersdorf |
15.09.1945 - 19.09.1945 | |
Oberfeldwebel | BARTH | Franz | 29.05.1908 Berlin |
11.12.1945 - 15.12.1945 | |
Obergefreiter | BARTH | Friedrich | 10.01.1901 Frankenberg | 08.08.1945 - 10.08.1945 | |
Obergefreiter | BÄTZEL | Karl | 23.05.1912 Elsott |
27.01.1946 - 30.01.1946 | |
Kanonier | BEKRAUT | Daniel | 09.03.1919 | 28.05.1945 - 31.05.1945 | |
BILLMANN | Bastanow | 27.01.1910 Nowosjalowka | 15.08.1945 - 18.08.1945 | ||
Soldat | BODO | Josef | 04.10.1923 | 21.06.1945-26.06.1945 | |
Gefreiter | BOEHM | Kurt | 22.09.1890 | 22.10.1945 - 24.10.1945 | |
Grenadier | BOHLEN | Hugo | 04.07.1928 Cappel |
26.11.1945 - 01.12.1945 | |
Obergefreiter | BÖHM | Hermann | 07.06.1921 | 04.06.1945 - 07.06.1945 | |
BONZELIUS | Rudolf | ||||
Unteroffizier | BRANDENBURG | Heinrich | 16.11.1924 Essen-Steele |
01.05.1945 - 05.05.1945 | |
Obergrenadier | CLAUS | Leopold | 29.07.1916 Brüssel |
03.08.1945 - 07.08.1945 | |
CORDES | Heinrich | ||||
Schütze | DEININGER | Jacob | 21.04.1926 Billed |
19.09.1945 - 22.09.1945 | |
Volkssturmmann | DISSMEYER | Dietrich | 05.01.1898 Colnrade |
31.05.1945 - 01.06.1945 | |
Grenadier | DREWS | Günter | 27.11.1926 Greifswald | 24.05.1945 - 26.05.1945 | |
Oberfeldwebel | FEHLKAMM | Walter | 11.03.1907 Burgwenden | 18.11.1945 - 22.11.1945 | |
Stabsgefreiter | FEIGE | Erich | 12.02.1921 Schmiedeberg | 19.04.1945 - 23.04.1945 | |
FEIHOLD | Alex | ||||
FLACHS | Emil | ||||
Gefreiter | FORSBERG | Willi | 01.09.1920 Essen |
13.09.1945 - 17.09.1945 | |
Unteroffizier | FREUDENDORFER | Albert | 05.09.1919 Griesheim |
16.05.1945 - 19.05.1945 | |
Schütze | FRIEDRICHS | Arnold | 26.01.1911 Libau |
26.09.1945 - 29.09.1945 | Name: FREDRICHS |
Grenadier | GORNICS | Argarts | 19.12.1925 Lejastens |
12.09.1945 - 14.09.1945 | |
GÖTZE | Wilhelm | 23.07.1898 | 18.04.1945 Schwarzenbek |
||
GRONKI | Ernst Ludwig | 23.07.1922 Mamerudau | 01.08.1946 - 03.08.1946 | ||
Oberstabsarzt | GÜSSOW | Dr. Hans Joachim | 19.05.1889 | 28.10.1946 - 05.11.1946 | |
Schütze | HANSEN | Svend | 08.06.1921 Himligoge |
19.09.1945 - 22.09.1945 | |
HAUSAMANN | Prosper | ||||
Arbeitsmann | HEIDEN | Heinrich | 02.01.1920 Hohenmin |
02.08.1947 Walksdorf |
|
Unteroffizier | HELBIG | Karl | 08.10.1915 Rothenbeck | 24.09.1943 - 02.10.1943 Trier |
|
Gefreiter | HINZ | Johann | 28.11.1919 Burgberg |
11.08.1945 - 14.08.1945 | |
Grenadier | HÖNICH | Franz | 15.05.1927 Werschatz | 10.07.1945 - 11.07.1945 | |
Schütze | HORN | Albert | 10.05.1885 Göhlstorf |
22.05.1945 - 24.05.1945 | |
Grenadier | HÜTER | Roland | 01.04.1927 Kassel |
02.05.1945 - 05.05.1945 | |
Grenadier | JANKOVIC | Djuro | 02.04.1914 Brodsko |
06.10.1945 - 10.10.1945 | |
Feldwebel | JANS | Hermann Ferdinand | 10.12.1913 Hamburg |
09.11.1943 - 12.11.1943 | |
Schütze | KALLIKORN | Lambert | 13.01.1926 Luganuse |
18.09.1945 - 22.09.1945 | |
Grenadier | KENSHELIN | Edmund | 24.02.1926 | 17.07.1945 - 19.07.1945 | |
Obergefreiter | KERLE | Edmund | 16.11.1904 Lermoos |
31.05.1945 - 02.06.1945 | |
Grenadier | KERNER | Josef | 16.05.1905 Nagyapard | 23.01.1946 - 25.10.1946 | |
KERZKERSCH | Rudolf Fritz | ||||
Sturmbannführer | KILLE | Max Paul | 11.11.1911 Brieg |
21.04.1943 - 28.04.1943 Potsdam |
|
Gefeiter | KISCH | Franz | 16.08.1921 Nitzkydorf |
25.09.1945 - 29.09.1945 | |
KLANZOW | Joseph | ||||
Obergefreiter | KLÖTGEN | Gustav | 31.08.1923 Werden |
18.11.1945 - 22.11.1945 | |
Unteroffizier | LABAAN | Helmut | 17.06.1914 Emden |
17.04.1945 - 21.04.1945 | |
Obergefreiter | LANGGARTNER | Johann | 04.07.1904 Frankenburg | 27.05.1945 - 29.05.1945 | |
Gefreiter | LIEDTKE | Franz | 10.05.1895 | 13.06.1945 - 16.06.1945 | |
Kanonier | MANIKS | Janis | 28.01.1924 Katvari |
15.08.1945 - 18.08.1945 | |
MARX | Alois | ||||
Schütze | MATSCHENKO | Icco | 11.03.1926 Zaporoje |
29.05.1945 - 02.10.1945 | |
OT-Mann | MÖLLER | Franz-Joseph | 17.10.1899 Lüdenscheid | 26.04.1945 Büchen |
|
Oberbauführer | MONTAG | 26.04.1945 Bücken |
|||
Grenadier | NEUFANG | Alfons | 08.07.1910 Schnittweiler | 19.05.1945 - 22.05.1945 | |
Unteroffizier | NEUMANN | Bernhard | 20.05.1920 Kerschitten | 30.04.1945 - 05.05.1945 | |
Unteroffizier | NIESSNER | Ernst | 25.10.1919 Brauseifen | 01.12.1945 - 03.12.1945 | |
Schütze | NIEWENBERG | Josef | 24.10.1922 Lebbege |
26.09.1945 - 29.09.1945 | |
DRK-Helferin | PADLOWSKI | Elfriede | 12.05.1926 Königsberg | 29.05.1945 - 31.05.1945 | |
Gefreiter | PELZ | Hermann | 07.09.1921 Elbing |
10.05.1945 - 14.05.1945 | |
Grenadier | PEPER | Wilhelm | 06.04.1905 | 08.07.1945 - 11.07.1945 | |
Unteroffizier | PFISTER | Hubert | 07.12.1923 Harskirchen | 20.10.1945 - 24.10.1945 | |
Obergefreiter | RAUHUT | Friedrich | 21.07.1899 Deutsch Koschnin |
31.12.1945 - 04.01.1946 | |
Oberstabsarzt | REINECKE | Ernst | 19.11.1912 Berlin |
07.09.1945 - 11.09.1945 | |
RIEHN | Hellmut | ||||
Sonderführer | RÖDL | Max | 16.06.1896 Pleystein |
18.05.1945 - 19.05.1945 | |
Soldat | RUEHRMUND | Hans | 08.03.1926 Berlin |
03.09.1945 - 06.09.1945 | |
Unteroffizier | SCHACHTSCHABEL | Fritz | 29.03.1920 Weimar |
28.05.1945 - 31.05.1945 | Name: SCHACHTSCHNABEL |
Unteroffizier | SCHARFENBERG | Heinz | 11.09.1909 Wesel |
29.11.1945 - 03.12.1945 | |
SCHLÜTER | Margarethe | 18.12.1904 | 28.04.1945 | ||
SCHLÜTER | Thies | 24.11.1938 | 28.04.1945 | ||
Feldwebel | SCHÖNKE | Kurt | 08.08.1912 Braunsberg | 24.05.1945 - 26.05.1945 | |
Oberfeldwebel | SCHUHMANN | Herbert | 28.03.1915 Terxdorf |
18.11.1945 - 22.11.1945 | |
Oberwachtmeister | SCHULTZ | Walter Gustav Franz | 23.10.1902 | 03.05.1945 - 05.05.1945 | |
Rottenführer | SEITZ | Franz | 29.06.1923 | 25.06.1945 - 27.06.1945 | |
Schütze | SEJA | Gumars | 30.12.1925 | 20.10.1945 - 24.10.1945 | |
Stabsgefreiter | SKROBLIN | Otto | 25.10.1891 Lubainen |
13.04.1945 - 16.04.1945 | |
Jäger | STEINEBACH | Friedrich Ernst Gabriel Franz | 01.1900 St. Martin |
24.01.1918 - 29.01.1918 | |
Unteroffizier | TIEG | Georg | 13.10.1921 Dresden |
24.05.1945 | |
Obergefreiter | TREPS | Bruno | 08.09.1905 Beuthen |
02.05.1945 Sierksrade |
|
Arbeitsmann | ULRICH | Paul | 19.01.1928 Schwazdmerkow | 25.07.1945 - 27.07.1945 | |
Schütze | VILISTERS | Imants | 26.05.1926 Wollmar |
05.10.1945 - 08.10.1945 | |
VILLSTICH | Paul | ||||
Unteroffizier | WALTER | Erich | 03.10.1903 Nieder-Langenau |
30.04.1945 - 05.05.1945 | |
Flieger | WETZEL | Otto | 11.02.1897 | 02.06.1945 - 05.06.1945 | |
Unteroffizier | WIDDERN | Alfred von | 21.12.1901 Langenberg | 02.05.1945 - 05.05.1945 | |
Gefreiter | WINTERS | Bernhard | 25.07.1921 Clove |
01.05.1945 Sachsenwald |
|
Soldat | WOLTER | Werner | 22.10.1902 Güstrow |
27.04.1945 - 02.07.1945 | |
Unteroffizier | ZEEB | Gustav | 26.09.1921 Gültstein |
18.08.1945 - 21.08.1945 | |
Oberzahlmeister | ZOTTMANN | Fritz | 06.05.1900 Linden |
16.01.1946 - 19.01.1946 | |
Unteroffizier | ZYFUSS | Emil | 15.08.1910 | 03.05.1945 Sachsenwald |
2. Weltkrieg (Einzelgedenken)
Zusätzlich 8 unbekannte Soldaten, 2 unbekannte deutsche Flieger (gest. 04.05.1945)
Anmerkung: Für einige Opfer gibt es zusätzlich Gedenksteine aus verschiedenen Materialien auf der Rasenfläche.
Die im Reservelazarett gestorbenen Soldaten bekamen 1921 Grabplatten. Weiterhin sind Einzelgedenken für Veteranen zu finden.
Namen und Inschriften zahlreicher Steine und Platten sind 2023 nur noch schwer oder gar nicht mehr lesbar. Diese bedürfen noch einer
genaueren Untersuchung.
Nähere Beschreibung des Friedhofs unter: https://www.lkvrz.de/wp-content/uploads/2021/07/Info-Tafeln_Ratzeburg.pdf
Ergänzungen in Blau: Daten aus www.volksbund.de/graebersuche.
Neufassung aus redaktionellen Gründen am 01.02.2025.
Datum der Abschrift: 21.07.2006; Januar 2025 (Ergänzungen)
Verantwortlich für diesen Beitrag: S. Clasen (www.st.georgsberg.de); Anonym (Ergänzungen)
Foto © 2023 Wikimedia: Wikitarisch, Category:Ehrenfriedhof_auf_dem_St._Georgsberg_(Ratzeburg), CC BY-SA 4.0 (Fotos verkleinert)