Onlineprojekt Gefallenendenkmäler

Groß Bertung, Kreis Allenstein, Ostpreußen
Heute: Bartąg, gmina Stawiguda, powiat olsztyński, województwo warmińsko-mazurskie, Polen

Denkmäler für die Gefallenen der beiden Weltkriege.
Erster Weltkrieg: Zwei Steinplatten eingelassen rechts und links vom Eingang zum Kirchhof in Groß Bertung mit den Namen der Gefallenen. Darüber EK-Zeichen und jeweils ein Soldatenkopf mit Stahlhelm. Eine Erklärungstafel in Polnisch wurde seitlich befestigt.
Zweiter Weltkrieg: Große Gedenktafel links im Eingangsbereich der Pfarrkirche.

Inschriften:

1. Weltkrieg

Den Heldentod starben:
(Namen)

2. Weltkrieg
1939 ✝ 1945
PIE JESU DOMINE DONA EIS REQUIEM

Namen der Gefallenen:

1. Weltkrieg

Dienstgrad Name Vorname Wohnort Todesdatum Bemerkungen
BAUCHROWITZ Alb. Gr. Bertung 26.09.1917
Musketier BAUCHROWITZ Bruno Gr. Bertung 10.08.1918 Kriegsgräberstätte Wimille 'Terlincthun', Block 18 Reihe B Grab 1
BAUCHROWITZ Viktor Gr. Bertung 25.03.1914
BECKMANN Fr. Kl. Bertung 30.11.1916
BECKMANN Johann Kl. Bertung 06.07.1917
BERGER Anton Gr. Bertung 27.08.1914
BISCHOF August Gr. Bertung 26.08.1919
BOCHNOWSKI Paul Kl. Bertung 02.01.1917
CZODROWSKI Paul Gr. Bertung 07.04.1918
FITZ Johann Gr. Bertung 02.08.1915
GLOMBIEWSKI Fr. Gr. Bertung 05.12.1914
HOCHHAUS Bernhard Gr. Bertung 02.09.1918
KLUTH Hugo Gr. Bertung 09.10.1916
KUHN Paul Gr. Bertung 21.02.1919
MILEWSKI Fr. Kl. Bertung 12.02.1916
NEUMANN Paul Gr. Bertung 28.03.1918
REIMANN August Gr. Bertung 22.07.1917
SCHLEWITZKI Viktor Gr. Bertung 31.07.1916
SCHWARK Edmund Gr. Bertung 02.12.1918
SENDER Viktor Gr. Bertung 12.04.1918
SEROWSKI Josef Gr. Bertung 16.09.1918
STEFFEN Adolf Gr. Bertung 02.10.1918
ZENTEK Viktor Gr. Bertung 12.10.1914

2. Weltkrieg

Dienstgrad Name Vorname Geburtsdatum & Ort Todesdatum & Ort Bemerkungen
Gefreiter ARENDT Paulus 23.09.1908
Allenstein
28.09.1943
Stracholesje
Vorname Paul
Grenadier BANIA Augustus 01.08.1903
01.07.1905
Jammdorf
22.02.1943
Kukujewa
Vorname August
BANIA Eduardus 02.04.1900 15.04.1945
BASTKOWSKI Joannes 06.05.1892 15.03.????
Gefreiter BAUCHROWITZ Alfonsius 02.08.1921
Thomsdorf
25.09.1944
Raum Baarland
Kriegsgräberstätte Ysselsteyn, Block TLL Reihe 10 Grab 116; Vorname Alfons
Gefreiter BEHRENDT Henricus 27.09.1919
Thomsdorf
08.12.1942
Nishne Weduga
Kriegsgräberstätte Kursk-Besedino, Block 8 Reihe 19 Grab 1109; Vorname Heinrich
BEHRENDT Joannes 23.07.1921 25.11.1942
BIALOJAN Henricus 06.04.1915 30.11.1940
BIERMANN Josephus 21.09.1874 28.05.1945
BIERMANN Paulus 12.06.1914 12.01.1944
Obergefreiter BIERNATH Josephus 14.12.1916
Bertung-Grosskerten
13.07.1941
a.d. Trsp. z. Laz.
Kriegsgräberstätte Pärnu, Block 1 Reihe 3 Grab 1; Vorname Josef
BIERNATH Paulus 13.04.1922 18.04.1945
BLACK Anna 24.12.1890 02.02.1945
in Queetz (poln. Kwiecewo) in Ostpreußen
durch die Russen erschossen
BLACK Edith 25.04.1919 1945 von den Russen ins Lager nach Preußisch Eylau (Bagrationovsk) verschleppt und dort ums Leben gekommen
BOENIGH Conradus 30.03.1899 27.03.1945
BOENIGH Franciscus 25.11.1925 22.01.1945
Stabsgefreiter BOGATH Paulus 01.04.1916
01.04.1917
Allenstein
14.07.1944
19.07.1944
Raum Sejny
Vorname Paul
BRAHL Erichus 20.04.1920 05.09.1941
BRAHL Maria 27.01.1927 08.08.1945
BRAHL Paulus 03.11.1918 04.09.1941
CHOJECKI Brunon 11.11.1920 05.05.1942
CHOJECKI Paulus 03.07.1911 1940
CHOJECKI Robertus 23.04.1912
23.12.1912
Reußen
16.11.1944 Kriegsgräberstätte Hürtgenwald-Hürtgen, Grab 1874; Name CHOJETZKI Robert
CIBORRA Franciscus 04.06.1928 10.01.1945
Obergefreiter CZODROWSKI Antonius 30.10.1908
31.10.1908
Reußen
1943
19.08.1941
b. Sajzewo
Vorname Anton
CZODROWSKI Paulus 01.04.1911 1941
Oberkanonier CZODROWSKI Wernerus 15.07.1920
15.06.1920
Thomsdorf
21.03.1943
H.V.Pl. Mga
Kriegsgräberstätte Sologubowka, Block 2 Reihe 85 Grab 8750; Vorname Werner
DEHLINGER Augustus 11.11.1892 21.01.1945 sen.
Gefreiter DEHLINGER Augustus 30.12.1920
Reußen
25.11.1941
b. Wloja
jun.; Name DELLINGER August
Unteroffizier DEHLINGER Walter 08.12.1923
Reußen
28.07.1944
Res.Laz. IV Breslau
Name DELLINGER
DEHMUT Paulus 24.11.1890 02.05.1945
Gefreiter DOMACHOWSKI Antonius 30.10.1921
Thomsdorf
17.09.1942
Konstantinowka
Vorname Anton
DZIWULSKI Franciscus 23.01.1884 24.03.1945
05.04.1945
Kriegsgräberstätte Kopenhagen West, Block F Grab S.21; Name DZYWULSKI Franz
EBERLEIN Hugo 1926 20.10.1945
a.d. Rücktrsp. aus russ. Kgf. von Krasnalutsch
EWERT Ernestus 24.03.1917 09.07.1942
GEBURCZYK Alfonsius 01.10.1911 15.08.1944
GEMBICKI Bruno 28.01.1920 30.04.1942
GORIS Aloisius
GRZESKI Antonius 24.05.1898 30.04.1945
Obergefreiter GRZESKI Joannes 01.03.1918
Reußen
05.02.1943
Tscherny-Kutschij
Kriegsgräberstätte Rshew, Block 5 Reihe 40 Grab 2388-2425; Vorname Johann
GRZYWACZEWSKA Martha 30.09.1909 30.01.1945
Obergefreiter HAHN Bernhardus 01.12.1907 Gelsenkirchen 11.09.1941
19.09.1941
Slusk
Kriegsgräberstätte Sologubowka, Block 12 Reihe 5 Grab 514; Vorname Bernhard
Obergefreiter HANOWSKI Felix 12.03.1921
Groß Bertung
29.04.1944
29.03.1944
Sanko 2 m Feldherrnhalle Adix
Oberschütze HANOWSKI Josephus 13.02.1911 13.06.1940 Kriegsgräberstätte Noyers-Pont-Maugis, Block 1 Grab 1547; Vorname Josef
Obergefreiter HANOWSKI Paulus 10.09.1919
Bertung
24.03.1943
Feldlaz. 269 Tossno
Vorname Paul
HENSELEKE Paulus 16.01.1924 30.08.1943
JABLONSKI Joannes 26.12.1898 27.04.1945
JAGELKI Anna 26.07.1913 19.03.1945
JANDT Conradus 28.11.1907 30.09.1943
JENDRZEJEWSKI Antonius 12.10.1928 09.05.1945
Sturmmann JENDRZEJEWSKI Josephus 27.03.1925
27.01.1926
09.12.1944 Kriegsgräberstätte Mönchengladbach, Rheindahlen-Gerkerath, Grab 52; Vorname Josef
JORCZYKE Augustus 10.07.1910 06.03.1943
JOZLOWSKI Augustus 13.04.1879 19.05.1945
KAMINSKIE Joannes 20.12.1904 20.12.1944
Unteroffizier KERNE Horst 06.02.1919
Bertung
20.12.1944
22.11.1944
b. Silini
Kriegsgräberstätte Saldus (Frauenburg), Block J Reihe 11 Grab 441; Name KERN
Kanonier KEUCHEL Georgius 28.05.1922
Thomsdorf
11.02.1945
San.Kp.2/500, H.V.Pl. Rippen
Vorname Georg
KILLICH Andreas 26.12.1908 1945
KILLICH Antonius 06.04.1916 11.07.1942
KILLICH Franciscus 05.07.1914 03.08.1944
KOCH Bruno 25.02.1906 01.1945
Ostpreußen
vermisst
KOLACZEK Antonius 23.02.1925 07.01.1944
Soldat KOLACZEK Joannes 03.02.1921
Dorethen
24.04.1944
25.04.1944
ostw. Plobstubei
Name KOLLACZEK Johann
KOWALEWSKI Joannes 26.03.1918 30.07.1941
Gefreiter KOWALEWSKI Paulus 07.02.1920
Quidlitz
15.08.1943
Sanko 2/175 H.V.Pl. Ssumy Toropilowka
Vorname Paul
KRAUSE Joannes 29.10.1943
Obergefreiter KUTRITZ Franciscus 24.04.1909 08.06.1946 Kriegsgräberstätte Jesteburg, Ev.- Luth. Alter Friedhof, Abt. 5 Reihe 8 Grab 2; Vorname Franz
Oberschütze KWASNIEWSKIE Ernestus 10.10.1920
Reußen
21.03.1942
b. Mostki
Name KWASNIEWSKI Ernst
KYECK Helena 26.08.1924 16.09.1945
KYECK Henricus 10.11.1916 30.06.1944
30.05.1944
Kriegsgräberstätte Iasi, Block 1 Parzelle F Reihe 50 Grab 22; Vorname Heinrich
Obergefreiter LADUCH Georgius 17.06.1923
Allenstein
19.04.1945
ostw. Fabreria
Kriegsgräberstätte Costermano, unter den Unbekannten; Vorname Georg
LANGKAU Otto 31.10.1871 22.01.1945
LAZAR Erichus 12.11.1911 16.04.1942
LAZAR Joannes 15.12.1919 06.12.1941
Schütze LEHNART Paulus 23.10.1891
23.10.1901
Reußen
09.05.1945
09.10.1945
Kgf.Lg. Thorn
Name LEHNARDT Paul
LISZEWSKIE Augustus 23.10.1926 09.05.1945
Kanonier LORKOWSKI Bruno 06.07.1922
06.08.1922
Reußen
17.12.1942
nördl. Chwoschtschewatka
Kriegsgräberstätte Kursk-Besedino, Block 9 Reihe 23 Grab 1331
LORKOWSKI Erichus 17.01.1917 09.05.1945
01.1945
vermisst; Vorname Erich
LORKOWSKI Georgius 11.03.1920 17.10.1941
MAJSKA Alfonsius 29.10.1909 09.05.1945
MATERNA Franciscus 11.02.1888 10.04.1945
02.1945
vermisst; Vorname Franz
MATHIA Bernardus 18.10.1910 10.02.1941
MATHIA Franciscus 07.08.1941 1945
MATHIA Leo 18.10.1918 07.01.1943
Gefreiter MENDRINA Albert 13.03.1920
Darethen
14.09.1941
Woronowo
MICHALLEK Bruno 28.09.1923 1943
MICHALLEK Franciscus 08.03.1925 1945
MICHALLEK Joannes 23.04.1921 19.09.1944
Gefreiter MODRZEWSKI Conradus 08.05.1907
Darethen
27.03.1944
Res.Laz. I Allenstein
Kriegsgräberstätte Bartossen / Bartosze, Block 2 Reihe 12 Grab 583; Vorname Konrad
Schütze MODRZEWSKI Paulus 17.04.1923
Darethen
28.08.1942
24.08.1942
Schachowo
Name MODEZEWSKI Paul
Obergefreiter MONKOWSKI Aloisius 19.09.1900
Jomendorf
14.06.1941
Mar.Laz. Memel
Kriegsgräberstätte Klaipeda
MONKOWSKI Augustus 13.05.1905 22.06.1944
MONKOWSKI Franciscus 14.04.1898 19.07.1944
06.1944
Mittelabschnitt
vermisst; Vorname Franz
MONKOWSKI Georgius 26.08.1924 15.08.1942
MROGENDA Josephus 03.05.1904 27.05.1945
Grenadier MUZALEWSKI Eugenius 02.05.1924
Hermannsort
08.07.1943
Ponyoi
Vorname Eugen
Grenadier NADOLNY Antonius 21.03.1905
Posorten
19.11.1944
28.10.1944
Insterburg
Kriegsgräberstätte Cernjachovsk; Vorname Anton
Gefreiter NADOLNY Josephus 06.02.1920
Ganglau
20.12.1942
Ssolonezkoj
Vorname Josef
Schütze NEUMANN Alfredus 14.12.1925
Reußen
07.03.1945 Kriegsgräberstätte Bad Bodendorf, Grab 404; Vorname Alfred
NEUMANN Anna 04.02.1900 12.11.1942
NEUMANN Bruno 20.04.1917
NEUMANN Hildegardis 29.03.1900 22.01.1945
NEUMANN Joannes 23.03.1869 21.01.1945
NEUMANN Maria 12.10.1920 07.02.1943
Unteroffizier OPPENKOWSKIE Antonius 26.09.1911
Bertung
29.04.1942
Miagri
Vorname Anton
OSSOWSKIE Paulus 05.08.1918 12.12.1942
PARTEINAE Leo 16.05.1922 1944
PAUL Bernhardus 01.04.1911 28.02.1944
PIECZKOWSKI Bernhardus 10.07.1902 22.06.1940
Feldwebel PIECZKOWSKI Franciscus 18.03.1915
Bertung
23.06.1941
Ritavas
Vorname Franz
Obergefreiter PIECZKOWSKI Otto 29.11.1911
Bertung
19.02.1942
Buchtejarowo
Kriegsgräberstätte Kursk-Besedino, Block 4 - unter den Unbekannten; Name PIETZKOWSKI
Gefreiter PREUSS Paulus 04.02.1924
Bertung
01.03.1944
Turlakowo
Kriegsgräberstätte Sebesh, Block 9 Reihe 5 Grab 326; Name PREUß Paul
Unteroffizier RAUTENBERG Franciscus 22.02.1914
Jomendorf
05.04.1942
Mostki
Vorname Franz
Gefreiter REGLER Bernhardus 12.12.1912
Reußen
06.10.1942
31.10.1942
südostw. Bol Opotschiwalowo
Name REGELER Bernhard
RITTER Georgius 20.09.1921 20.06.1942
ROMANSKI Erichus 02.02.1914 02.01.1943
SCHULZE Henricus 18.03.1920 07.1944
SENDER Hedvigis 17.06.1929 15.04.1945
Grenadier SENDER Otto Thomas 25.12.1927
21.12.1927
Reußen
09.02.1945
Mar.Fest.Laz. Gotenhafen
SENDROWSKI Aloisius 15.04.1912 1944
SILAK Bruno 22.09.1921 23.10.1941
Obergefreiter SKOWASZ Augustus 13.08.1915
15.08.1916
Reußen
09.07.1942
Kirischi
Name SKOWASCH August
SKOWASZ Josephus 13.09.1913 1944
Stabsgefreiter SKRZYPSKI Paulus 10.02.1915
Bertung
12.11.1943
Skuratowo
Name SKRYPSKI Paul
SKRZYPSKI Ursula 19.11.1925 24.04.1945
SOMMERFELD Josephus 06.04.1906 1943
STEPHUN Joannes 03.01.1900 09.05.1945
STUCKERT Franciscus 26.03.1918 22.03.1943
Schütze STUCKERTE Josephus 01.12.1923
Darethen
10.12.1944
Dargo
Name STUCKERT Josef
SWITTAY Georgius 09.03.1945
SZATTKOWSKI Leo 30.10.1925 09.05.1945
Obergefreiter SZCZEPANSKI Franciscus 24.10.1917
24.10.1914
Jommendorf
19.07.1941
Feldlaz.11 Porchow
Name SZEPANSKI Franz
Gefreiter SZCZEPANSKI Joannes 09.10.1921
Reußen
06.02.1943
Geb.Sanko 1/28 H.V.Pl. Kelkolowo
Name SZEPANSKI Johann
SZOTTKOWSKIE Franciscus 02.10.1924 22.08.1943
Obergefreiter WAGNER Franciscus 19.01.1910
Bertung
17.12.1944 Kriegsgräberstätte Bornheim-Walberberg, Reihe 2 Grab 46; Vorname Franziskus
WAGNER Walentinus 17.12.1917 01.12.1944
WEISSGERBER Felix 17.03.1941 30.03.1945
Feldwebel WESKI Paulus 02.04.1914
Alt Allenstein
29.08.1941
A.Feld.Laz. 3/592 Narwa
Kriegsgräberstätte Narva; Vorname Paul
WIECH Franciscus 13.03.1887 10.04.1945
WIECH Helena 17.10.1916
WIECH Joannes 04.12.1925 06.06.1944
WIECZOREK Aloisius 04.01.1920 09.05.1945
WIECZOREK Bernardus 17.11.1915 09.05.1945
WIECZOREK Josephus 19.03.1911 20.03.1945
WISNIEWSKI Hugo 05.01.1914 15.01.1945
ZARNIEWSKI Aloisius
ZENTEK Paulus 03.03.1924 1945
ZIMMERMANN Alexander 23.07.1913 24.02.1945
ZIMMERMANN Antonius 10.01.1925 09.10.1944
Obergefreiter ZIMMERMANN Leo 11.07.1919
Darethen
01.01.1942
Pechawo
Gefreiter ZIMMERMANN Paulus 07.10.1919
Groß Bertung
10.08.1941
Kriegslaz. 907 in Grodno
Vorname Paul
ZIMMERMANN Paulus 15.12.1902 10.04.1945

Die Namenstafeln des Denkmals für die Gefallenen des 1. Weltkriegs aus Metall wurden im Jahre 2006 gestohlen. Unter tatkräftiger Hilfe des örtlichen Pfarrers wurden 2008 neue Tafeln aus Granit dort angebracht.
Ergänzungen in Blau: Daten aus www.volksbund.de/graebersuche.
Ergänzungen in Grün: Angaben von Peter Hoch, Schwendyweg 1, 13587 Berlin (Mutter und Tochter Black, auf der Flucht Richtung Westen umgekommen, stehen nicht auf den Tafeln).

Datum der Abschrift: Mai 2000; 01.07.2023; 31.08.2023 (Korrektur/Ergänzungen)

Verantwortlich für diesen Beitrag: Gerhard Glombiewski, R. Krukenberg (www.kriegsopfergedenken.de) (Korrekturen und aktuelles Foto 1. Weltkrieg);
Günter Hansen (Korrektur/Ergänzungen)
Foto © 2000 Gerhard Glombiewski; 2023 R. Krukenberg